Verhoogd cholesterol
Door: Redactie Zorgkiezer - Leestijd: 2 minutenCholesterol is een vetachtige stof die kan worden aangemaakt door de lever. Ook via voeding komt cholesterol het lichaam binnen. Ieder mens heeft cholesterol nodig. Het is een belangrijke bouwstof voor je zenuwstelsel en voor sommige hormonen. De hoeveelheid cholesterol die de lever aanmaakt is onder andere afhankelijk van je leefstijl.
Het hebben van een verhoogd cholesterol, oftewel hypercholesterolemie, wil zeggen dat je een verhoogd gehalte cholesterol in je bloed hebt. Dit brengt gezondheidsrisico’s met zich mee, waaronder een verhoogde kans op hart- en vaatziekten.
Cholesterol wordt vervoerd door het bloed, doordat het aan eiwitten gebonden zit. Deze verbindingen heten lipoproteïnen. Er zijn drie verschillende soorten lipoproteïnen.
- HDL (hoge dichtheid lipoproteïnen); dit is gezond voor je en iedereen heeft dit nodig. HDL voert het slechte cholesterol af naar de lever, waar het afgebroken wordt.
- LDL (lage dichtheid lipoproteïnen); dit is ongezond voor je en wordt de slechte vorm van cholesterol genoemd. LDL vervoert cholesterol naar de rest van het lichaam, waar het opgeslagen kan worden in bloedvatwanden. Dit kan leiden tot het ‘dichtslibben’ van bloedvaten, waardoor de doorstroming van het bloed bemoeilijkt wordt. Het dichtslibben van bloedvaten leidt tot slagaderverkalking, oftewel artherosclerose.
- VLDL (zeer lage dichtheid lipoprotëinen) Deze lipoprotëinen transporteren vetten van de lever naar de weefsels. VLDL zet onderweg vetten af en gaat vervolgens over in een LDL-deeltje.
Wanneer heb je een te hoog cholesterol?
Je kunt je cholesterolgehalte in je lichaam laten meten bij de huisarts, door middel van een bloedonderzoek. Hierbij wordt er gekeken naar het gehalte van verschillende soorten vet in je bloed en naar de verhouding tussen het totaal cholesterol en het HDL. Dit wordt de cholesterol-HDL-ratio genoemd. Wanneer er sprake is van te veel LDL in verhouding tot HDL, wordt gesproken van een verhoogd cholesterol.
Wat zijn de risicofactoren op een verhoogd cholesterol?
Erfelijk hoog cholesterol is een aandoening van de vetstofwisseling. Naast erfelijke factoren, is leefstijl een belangrijke factor die het cholesterolgehalte beïnvloedt. De volgende leefstijlgewoonten kunnen het cholesterolgehalte in je bloed negatief beïnvloeden:
- Roken
- Het hebben van een hoge bloeddruk, diabetes en/of overgewicht
- Het eten van veel verzadigde vetten
- Weinig lichaamsbeweging
Behandeling van hoog cholesterol
Wanneer je erfelijk een hoog cholesterol hebt, is het slikken van medicijnen noodzakelijk om je waarden van het cholesterol op peil te houden. De medicijnen remmen de aanmaak van cholesterol door de lever of zorgen er voor dat er minder cholesterol uit de darmen in het bloed komt.
Naast medicatie kan het aanpassen van je leefstijl je cholesterolgehalte sterk positief beïnvloeden. Het beperken van het eten van verzadigde vetten is een belangrijke factor. Het eten van onverzadigde vetten, vezelrijke producten en magere producten wordt juist aangeraden. Voedingsadvies van een voedingsdeskundige kan erg handig zijn, om je leefstijl zo goed mogelijk aan te passen. Er zijn veel verzekeraars die aanvullende pakketten aanbieden waarin dieetadvisering is opgenomen. Kijk op onze vergoedingen pagina om te zien welke zorgverzekeringen dieetadvisering vergoeden.